HomeOld_PostsInkinga ezihlangana leZimbabwe zijwayekile

Inkinga ezihlangana leZimbabwe zijwayekile

Published on

Ilotshwe nguChakamwe Chakamwe yatolikelwa nguPatience Rusare

ABANTU abanengi ababala amaphephandaba akuleli alabaniniyo bakwamanye amazwe angeSonto kaZibandlela 25, bakholwa ukuthi umongameli wekuleli uPresident Robert Mugabe wabanjelelwa ngabantu be Zambia.
Kodwa ngemva kokuhlaziya ngempela okwenzeka e Lusaka kweleLusaka, kwabasobala ukuthi okwakukhulunywe ngamaphephandaba la kwakulihaba.
Ngokuliqembu okwebandla eliphikisayo okwabuthana kwehlisa isithunzi sikamongameli owayeseZambia ekungcotshweni kukamongameli omutsha uEdgar Lungu.
Iqembu leli lalincinyane kakhulu kuqathaniswa labantu ababese National Heroes Stadium abathakazelela umongameli uMugabe.
Nxa singafuna ukuqathanisa sikhangele inombolo, iqembu lebandla eliphikisayo elalichothoza uMongameli uMugabe liyisibanga esisodwa ekhulwini kuthi ababesenkundleni bethakazelela uMongameli uMugabe baneyisibanga esingamatshumi ayisisificamunwe munye lesificamunwemunye ekhulwini.
Phela thina abanye saphosa salahlela khatshana lamaphephandaba sisithi vele yinto yabo yokuyeyisa umongameli wakuleli.
Kodwa siyabe singenzanga umsebenzi wethu singehluleka ukuveza ukuthi amaphephandaba la ayaphithizela egcona ilizwe lethu lesimo sikamongameli wakuleli.
Ukuze siveze imbono yethu kulokhu sizasebenzisa ihaba lamanga alotshwa ngamaphephandaba mayelana lenotho yethu beqathanisa lomhlaba wonke jikelele.
Mihla lemihla kumaphephandaba la kuyabe kulendaba ezichothoza inotho yelizwe leZimbabwe.
Beqathanisa lenotho yomhlaba wonke jikelele oyabe ucwebezela, utshengisa impumela yodwa.
Ngakwesinye isandla inotho yeZimbabwe iyabe imi manzonzo, kungela osomabhizimusi bakwamanye amazwe, intengo iphansi kakhulu,kungela getsi njalo kungela bukhokheli.
Lalele amazwi ahontshozwa ngelinye iphephandaba lalabo abaphetsheya iThe Independent lika mhlakaZibandlela 23:
“Ilizwe leZimbabwe lifumbathe inotho enengi kakhulu kodwa lilabantu abadubeka okwamagama.
ilizwe leli lidinga imali yakwamanye amazwe singabali izivumelwano eziyize nxa inotho yabo izaphumelela.”
Angazi ukuthi ilizwe leZimbabwe abakhuluma ngalo yiliphi.
Ngeqiniso abakhulumi ngalelo eliphakathi kweZambezi leLimpopo, lapho okulamankazana labafana abasebenza ezindlini abatsheyela imota.
Kuthi emakhaya, abantu balezifuyo ezinengi ezibalisa inkomo, imbuzi, inkukhu kanye lezilimo.
Nxa umfana osebenza engadini, kumbe othengisa amatamatisi kumbe umlimi esenelisa ukuba lalokhu esikuqambileyo singathi abantu bakuleli bayadubeka na?
Kumele ngibuyele esikolo ngiyefunda kutsha ukuthi ibali elithi ukudubeka litshoni.
Nxa osomabhizimusi befaka izigidi zemali, njengalokhu okwenze amaChina eKariba Hydropower Station, okuzakwenza ugesti engezelele nge 300MW singathi lokhu kuyize nje?
Amaphephandaba la aphila kulumhlaba esiphila kuwo na kumbe bakomunye umhlaba?
Umumo wenotho womhlaba wonke awumanga kuhle.
Ibhanga lomhlaba iWorld Bank licabangela ukuthi “kumnyaka ka2015 umhlaba uzahlangana lenkinga yentengo, ezakwehla kakhulu.”
Abanye abalobi basekela lumbono besithi “intengo yezinto izakwehla ngo2015 kuthi ukuthuthuka kwenotho akusoze kuguquke.”
“Imali yakwamanye amazwe ayisoze itshintshe.
“Kwezejuwayo intengo izakwehla kakhulu okokuqala kuminyaka emihlanu.”
Amafutha ayisibonela esihle.
Ngakhoke umumo wenotho womhlaba wonke ulani lobukhokheli kweleZimbabwe?
Nxa intengo yepulathinamu ingawa , kungani sisola ubukhokheli be Zimbabwe njengalokhu okwenza ngamaphephandaba la?
Kulendaba yokwehla kwentengo eZimbabwe.
Intengo yezinto iyayehla eZimbabwe kodwa kungani amaphephandaba la efuna ukuveza umfanekiso wokuthi lokhu kwenzeka eZimbabwe kuphela?
Inkinga yokwehla kwentengo, ihlasela umhlaba wonke jikelele.
Kufana lenkinga yokusweleka kwemali.
Kumhlangano osanda kwenziwa kwele Switzerland owamazwe athuthukayo owe World Economic Forum wacubungula ngokwehla kwentengo.
Nxa sikhangela ukwehla kwentengo sithi imali ayibambeki abantu abathengi, okungenza amankambani avale kuthi abantu balahlekelwe yimisebenzi.
Kumhlangano weDavos, ngoba umhlaba ubanjwe ngumkhuhlane wokwehla kwentengo lokusweleka kwemali, ababuthana kulumhlangano baziswa ukuthi,” Ibhanga leEurope ukuze lelaphe lumkhuhlane wokwehla kwentengo lizakudhinda imali engamabhiliyoni angamatshumi ayisithupha amaEuros ngenyanga kusiya kuMpandula ka2015.”
Ukwehla kwentengo kwabonakala kuyinkinga engaphazamisa ukuthuthuka kwenotho yeEurope.
Akulunganga ukuthi amaphephandaba la aqambele abantu amanga ikakhulu abakuleli besithi inkinga yokwehla kwentengo lokusweleka kwemali ibhekane lelizwe leZimbabwe kuphela.
Ngamanga la.
Yinkinga emele ilungiswe ngumhlaba wonke hatshi ilizwe leZimbabwe lodwa.
Silenkinga kagetsi.
Ibandla leMDC kanye lamaphephandaba la baqambela abantu amanga besithi inkinga yokusweleka kukagetsi ibhekane lelizwe leZimbabwe kuphela.
Amazwe eSouth leBotswana lawo abhekane lenkinga le.
Kuthi kwamanye amazwe ukuhamba kwamagetsi kuvamile kakhulu ukwedlula lokhu okwenzeka eZimbabwe.
Ngakhoke lo othi ukuhamba kwamagetsi kutholakala eZimbabwe kuphela uyahontshoza aluhlaza ntshoko.
Amaphephandaba la kumele aphaphame.
Kulokuthi bakhulume izinto ezegcona ilizwe, kumele babhale izinto ezinhle esizibona zisenzeka mihla lemihla.
Njengokuthi ilizwe leZimbabwe lakhethwa njengendawo yokuvakatshela kumhlaba wonke.
Lokhu kuyinto yokuthakazelela.
Lamaqembu abosomabhizimusi abuya mihla lemihla bezodinga amabhizimusi okwenza kwelakithi.
Kuliviki kuze iqembu labosomabhizimusi beFrance abadinga amathuba amabhizimusi.
Angiyali umumo wenotho womhlaba awumanga kuhle kodwa kunengi okuhle okwenzakalayo kweleZimbabwe.
Asikuthakazeleleni ke.

Indaba le ithethwe kuThe Patriot yamhlaka Zibandlela 30 – Nhlolanja 5 2015.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Latest articles

Plot to derail debt restructuring talks

THE US has been caught in yet another embarrassing plot to grab the limelight...

US onslaught on Zim continues

By Elizabeth Sitotombe THERE was nothing surprising about Tendai Biti’s decision to abandon the opposition's...

Mineral wealth a definition of Independence

ZIMBABWE’S independence and freedom cannot be fully explained without mentioning one of the key...

Let the Uhuru celebrations begin

By Kundai Marunya The Independence Flame has departed Harare’s Kopje area for a tour of...

More like this

Plot to derail debt restructuring talks

THE US has been caught in yet another embarrassing plot to grab the limelight...

US onslaught on Zim continues

By Elizabeth Sitotombe THERE was nothing surprising about Tendai Biti’s decision to abandon the opposition's...

Mineral wealth a definition of Independence

ZIMBABWE’S independence and freedom cannot be fully explained without mentioning one of the key...

Discover more from Celebrating Being Zimbabwean

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading