HomeOld_PostsInkinga yemfundo yeZimbabwe

Inkinga yemfundo yeZimbabwe

Published on

Ilotshwe nguGolden Guvamatanga yatolikelwa nguPatience Rusare

IPHEPHANDABA le Newsday lihlasele umphathintambo wogatsha lwemfundo uLazarus Dokora ngemva kokuba ethe abantwana besikolo batsho amazwi okuhlonipha uphawu lwelizwe kanye lokutsho amazwi okuzinikela.
Okwenzwe yi Newsday kuyisikhumbuzo sokuthi uhlelo lwemfundo yakuleli isilele njengoba labonozindaba besehluleka ukuzwisisa izinto eziqakathekile ekwakheni ilizwe.
Imfundo yakuleli, yiloba kuthiwa iphambili kuzwekazi le Africa, ayifumbathi inhlaka yokuthanda ilizwe, ngakho-ke kumele itshintshwe.
Ukusweleka kwabomathandilizwe kuyabonakala ikakhulu kulezinsuku.
Iziqeqetshi eziphawulwe kuminyaka embalwa edluleyo njengoba iThe Patriot yavelela kudala isitsho, kungezinye ezidala inkinga ezinengi elizweni.
Yinkinga uDokora azama ukuyilungisisa.
“Uhlelo lwemfundo esifuna lubekhona luzakuphawula amazwi okuzinikela kubantwana abasafundayi ukuze babelenhlaka yokuziqenya ngokuba ngama Zimbabwe,” kutsho uDokora.
Yiloba ilizwe lizitshaya isifuba lisithi lifumbethe izifundi zodwa, isimanga yikuth alila omathandilizwe.
“Abantu bangaze baphikise loluhlelo, ngizakuma,” kutsho uDokora.
“Amazwe anjenge Melika alawo amazwi okuzinikela, njalo abantwana beMelika bayawatsho nsuku zonke.
“Akumelanga sithandabuze ukuthi abantwana bakuleli bamele ilizwe labo.
“EMelika kulemihlobo yabantu etshiyeneyo, amasiko atshiyeneyo kodwa bayawatsho amazwi okuzinikela.”
Sifuna uhlobo lwemfundo olufundisa abantwana ngempi yenkululeko, ngokuba ngomathandilizwe, ukuzisebenzela, ukubambana kanye lokuthuthuka.
Akulalutho olubi ukuthi abantwana bahloniphe uphawu lwelizwe lokuthi batsho amazwi okuzinikela.
Ukuba ngumathandilizwe awusiwo mulandu okhangelane lebandla le ZANU PF kuphela, njengalokuthi okucatshangwa yiMDC labomzawabo amaNGOs lapho bephikisana loDokora.
Ukuba ngumathandilizwe kuyikugcinisisa njalo lokuthanda ilizwe lakho okuphandle kwezombusazwe.
Kumazwe onke, ukuhlanyela intanga yokuthanda ilizwe abantwana besesebancane yiyo yodwa indlela yempumela.
Lokhu kwenza umuntu amangale ukuthi manje kungani abantu bakuleli bephikisana lalolu hlelo.
UNobukatsu Fujioka umqeqeshi e Waseda University, School of Culture, Media and Society (Japan), uthi ukuhlanyela intanga yokuthanda ilizwe kwedlulisa ukutshela abantwana ukuthi babengomathandilizwe.
Kudingeka ukuthi uhlelo lwemfundo lutshintshwe njengalokhu okwenza nguDokora.
“Ukuthanda ilizwe akusilutho olufundiswa umntwana ekilasini ngokumutshela ukuthi thanda ilizwe lakho,” kutsho uProfessor Fujioka.
“Ukuthanda ilizwe akusiso sipo osinikeza umntwana njenge keke elisebhokisini.
“Awumfundisi kungani umfundisa inombolo.
“Imfundo yokuthanda ilizwe kumele ihlelwe ukuthi ibe yingxenye yezimfundo zonke.
“Abantwana bayakhuthazwa ukuthi bafune ukuba kwazwi mayelana lelizwe leJapan abantu bakuleyondawo, inotho yalelilizwe, amasiko abo njalo lokuziqenye bagcinisise imbali yelizwe labo.”
Kuqakathekile ukuthi imfundo yakuleli ifundise abantu bakuleli babengomathandilizwe.
Yikho lapho abelungu abasikwanisa khona, basitshiyela uhlelo lwemfundo lokuthanda iBritain hatshi iZimbabwe.
Lapho okwakumele sifundiswe ngoMbuya Nehanda kumbe ngempi yenkululeko, sifundiswa ngoNapoleon Bonaparte, Winston Churchill, Adolf Hitler, impi yomhlaba yakuqala leyesibili.
Kwathi ubudlelwane bethu leBritain buqanda, kwabalula ukuthi iziqeqeshi ezinengi zakuleli zilahlele khatshana inhlaka yempi yenkululeko lembali yethu, ngoba befuna ukuphiwa imali yiBritain ukuze badlulisele phambili imfundo yabelungu.
Ilizwe leMelika lalo lizama ukuhlasela imbali yethu.
NgoLwezi 2012, iUS Embassy Public Affairs Section yabalohlelo lapho imibhalo kalowo owake waba ngumeli weMelika kweleZimbabwe uCharles Ray yatolikelwa yasiwa kulimi lweShona.
Umbalo okuthiwa ‘Lapho esiyakhona yikho okuqakathekile ukwedlula lapho esivela khona’ uchothoza impi yenkululeko lezinye inhlelo zikahulumende.
Inkinga esilayo yikuthi imfundo yakuleli igcwele ubulungu kakhulu.
Ngakho ke lokhu okukhulunywa nguDokora kumele kuqakathekise imbali yethu.
Ukuthi abantwana besikolo bahloniphe uphawu njalo batsho amazwi okuzinikela yindlela yokubakhulisa kuhle njengalokhu okwenza yiMelika leBritain.
Indaba le ithethwe kuThe Patriot yamhlaka Nhlangula 19-25 2015.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here

Latest articles

Plot to derail debt restructuring talks

THE US has been caught in yet another embarrassing plot to grab the limelight...

US onslaught on Zim continues

By Elizabeth Sitotombe THERE was nothing surprising about Tendai Biti’s decision to abandon the opposition's...

Mineral wealth a definition of Independence

ZIMBABWE’S independence and freedom cannot be fully explained without mentioning one of the key...

Let the Uhuru celebrations begin

By Kundai Marunya The Independence Flame has departed Harare’s Kopje area for a tour of...

More like this

Plot to derail debt restructuring talks

THE US has been caught in yet another embarrassing plot to grab the limelight...

US onslaught on Zim continues

By Elizabeth Sitotombe THERE was nothing surprising about Tendai Biti’s decision to abandon the opposition's...

Mineral wealth a definition of Independence

ZIMBABWE’S independence and freedom cannot be fully explained without mentioning one of the key...

Discover more from Celebrating Being Zimbabwean

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading